Παρασκευή 10 Σεπτεμβρίου 2010

11η Σεπτεμβρίου. Μια μεγάλη ιδεολογική νίκη του καπιταλισμού...


Έχει ήδη μπει η 11η Σεπτεμβρίου όταν ξεκινάω να γράφω αυτό το κείμενο. Εδώ και δυο-τρεις μήνες είχα στο μυαλό μου την 11η Σεπτεμβρίου σαν την ημερομηνία της ΔΕΘ. Και ήταν τόσο μεγάλη η επιθυμία μου να βρεθώ στην Θεσσαλονίκη για τις κινητοποιήσεις που είχα ξεχάσει πως η ημερομηνία αυτή συμπέφτει με την επετειο της επίθεσης στους δίδυμους πύργους. Δεδομένου πως δεν θα πάω στην ΔΕΘ λοιπόν το ρίχνω στο γράψιμο για να... ξεχαστώ. Και με αφορμή το συμπλήρωμα εννιά χρόνων από εκείνη την ιστορική (και τραγική) μέρα ας πούμε μερικά πραγματάκια...

Εννιά χρόνια μετά λοιπόν κανείς δεν μπορεί να πει με βεβαιότητα τι ακριβώς έγινε τότε. Υπάρχει όμως η "επίσημη" και η "συνωμοσιολογική" ερμηνεία για το περιστατικό. Η "επίσημη" λέει πως το πέσιμο στους δίδυμους πύργους έγινε από τον Μπιν Λάντεν και την παρέα του. Η "συνωμοσιολογική" ότι το οργάνωσε η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ για δικά της συμφέροντα, ένα εκ των οποίων ήταν να "νομιμοποιήσει" στις συνειδήσεις του κόσμου τον πόλεμο της με το Ιράκ. Τεκμηριωμένη άποψη στην πραγματικότητα δεν μπορεί να έχει κανένας. Ο καθένας απλά διαλέγει την ερμηνεία που του αρέσει και την υιοθετεί. Το μόνο σίγουρο είναι ένα. Η "συνωμοσιολογική" ερμηνεία πουλάει πολύ περισσότερο.

Αν γίνει ένα πρόχειρο γκάλοπ, αν ρωτηθουν δέκα τυχαίοι άνθρωποι στον δρόμο ποια από τις δυο ερμηνείες διαλέγουν, οι εννιά θα απαντήσουν πως κατά την άποψή τους, η ίδια η κυβέρνηση των ΗΠΑ οργάνωσε την επίθεση στους πύργους. Στο μυαλό των περισσότερων είναι η πιο λογική ερμηνεία. Οι θεωρίες συνωμοσίας περί αυτού άλλωστε έχουν πρωοθηθεί τόσο πολύ που είναι λογικό να έχει επικρατήσει αυτή η άποψη. Στα δικά μου μάτια, αυτό είναι στην πραγματικότητα μια τεράστια, παγκόσμια, ιδεολογική νίκη του καπιταλισμού.

Ξεκαθαρίζω για ακόμα μία φορά πως έγω δεν παίρνω θέση για το ζήτημα γιατί θεωρώ πως τεκμηριωμένη άποψη δεν μπορεί να υπάρξει. Επίσης ξεκαθαρίζω πως κατά την άποψή μου, ανεξάρτητα από την προηγούμενη πρόταση, η κυβέρνηση των ΗΠΑ ευνοήθηκε από την επίθεση στους δίδυμους πύργους όπως άλλωστε θα ευνοούταν και κάθε εξουσιαστικό σύστημα που με αφορμή ένα τέτοιο περιστατικό εντίνει τις εξουσιαστικές του λογικές. Απογοητεύομαι όμως όταν τόσος κόσμος θεωρεί παράλογο, ένα τέτοιο χτύπημα να είναι κομμάτι ενός αγώνα που δεν έχει γνώμωνα το κέρδος.

Δεν είμαι με την Αλ Κάιντα. Ο αγώνας της με αφήνει παγερά αδιάφορο γιατί δεν είναι ένας επαναστατικός αγώνας. Είναι θρησκευτικός άρα και βαθιά εξουσιαστικός. Δεν υπάρχει καμία προοπτική κοινωνικής απελευθέρωσης μέσα από την Αλ Κάιντα και ο αντιαμερικανισμός της δεν μου λέει τιποτα από μόνος του. Αντίστοιχα δεν υπάρχει τίποτα το επαναστατικό σε κτυπήματα όπως αυτό στους δίδυμους πύργους. Πρέπει να αναγνωρίσω όμως πως οργανώσεις όπως η Αλ Κάιντα έχουν κάποια ιδανικά. Μπορεί εγω όχι απλά να διαφωνώ με αυτα αλλά να τα εχθρεύομαι κι όλας αλλα παραδέχομαι την ύπαρξη τους. Και παραδέχομαι ότι ο αγώνας τους έχει να κάνει με τα "πιστεύω" τους και όχι με κάποιο είδος κέρδους.

Αυτό είναι που με τρελαίνει στο ότι τόσος κόσμος έχει δεχθεί με τόση μεγάλη ευκολία πως η κυβέρνηση των ΗΠΑ έστησε την επίθεση. Με τρελαίνει το ότι φαντάζει "λογικό" κάποιος να σκοτώνει τόσο κόσμο για το κέρδος αλλά "παράλογο" να το κάνει για τα ιδανικά του. Μπορεί να ακουγεται σαν "συνομωσιολογία της συνομωσιολογίας" αλλά νομίζω πως, ανεξαρτητα από το ποιος έκανε το χτύπημα, ο καπιταλισμός το χρησιμοποίησε προκειμένου να κάνει (ακόμα πιο) αποδεκτό το κυριότερο πρόταγμά του: "Για το προσωπικό κέρδος τα παντα επιτρέπονται, τα πάντα είναι λογικά".

Ο καπιταλισμός ψιθυρίζει στο αυτί του κόσμου: "ΣΕΝΑΡΙΟ 1: Το έκανε ο Μπους. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Απόλυτα λογικό. Άλλωστε είχε κέρδος. ΣΕΝΑΡΙΟ 2: Το έκανε ο Μπιν Λάντεν. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Για κανέναν λόγο; Υπάρχει περίπτωση κάποιος να σκοτώσει και να σκοτωθεί μόνο και μόνο για ένα ιδανικό; Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα".

Δεν ξερω αν όντως ο καπιταλισμός εκμεταλλεύτηκε το γεγονός για να κάνει πλήση εγκεφάλου. Μπορεί να είμαι και εγω ενας συνωμοσιολόγος. Μικρή σημασία έχει αυτό όμως καθώς το ότι η λογική της παραπάνω παραγράφου για τους πύργους εχει υιοθετηθεί από την συντριπτική πλειοψηφία της κοινωνιας είναι γεγονός. Είτε ήταν σχεδιασμένο είτε όχι, η ουσία παραμένει. Η 11η Σεπτεμβρίου, σε βάθος χρόνου, έκανε τεράστιο καλό στον καπιταλισμό. Γιατί ήταν η αιτία να πετύχει μια μεγάλη ιδεολογική νίκη.

6 σχόλια:

  1. Πολύ εύστοχο το κείμενό σου. Για να είμαι ειλικρινής δεν το είχα σκεφτεί έτσι:

    "Ο καπιταλισμός ψιθυρίζει στο αυτί του κόσμου: "ΣΕΝΑΡΙΟ 1: Το έκανε ο Μπους. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Απόλυτα λογικό. Άλλωστε είχε κέρδος. ΣΕΝΑΡΙΟ 2: Το έκανε ο Μπιν Λάντεν. ΑΠΑΝΤΗΣΗ: Για κανέναν λόγο; Υπάρχει περίπτωση κάποιος να σκοτώσει και να σκοτωθεί μόνο και μόνο για ένα ιδανικό; Δεν γίνονται αυτά τα πράγματα"."

    Σκέψου όμως πως γενικότερα, σε παγκόσμιο επίπεδο αν σκεφτούμε πως υπάρχει ένα αντι-αμερικάνικο κλίμα τότε ο κάθε πολίτης έχοντας αυτό στο νου του, ουσιαστικά έτσι (υποστηρίζοντας το σενάριο 1) ικανοποιεί και λίγο το αντι-αμερικάνικο του αίσθημα.

    Τέλος, παρόλο που δεν μου αρέσουν οι συνωμοσιολογίες παραδέχομαι πως το σενάριο 1 είναι τουλάχιστον πολύ πιο κινηματογραφικό!

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Δεν νομιζω οτι κερδισε εκει ο καπιταλισμος. Εκει ειχε κερδισει ηδη. Αντιθετως νομιζω πως εχασε παρα πολυ με το να βλεπει ξεκαθαρα ο κοσμος την φυση και με το να αμφισβητουν τα παραμυθακια του φιλελευθερισμου οτι και καλα αυτο το συστημα δουλευει καλα. Ο ανθρωπος σκεπτομενος πως το κεφαλαιο ειναι ικανο για ολα και δεν λογαριαζει ανθρωπινες ζωες προκειμενου να επιτυχει το μεγιστο κερδος αποκτα μια πρωιμη τουλαχιστον επαναστατικη και ταξικη συνειδηση. Εγω προσωπικα βλεπω και τα δυο ως πιθανα σεναρια και παντα το μονο σιγουρο ειναι οτι ωφεληθηκε η εταιριακη δικτατορια των ΗΠΑ.

    Οι μουσουλμανοι εξτρεμιστες παντως καθε αλλο παρα ιδεαλιστες και ιδεολογοι ειναι. Στην πραγματικοτητα απλως εχουν υποστει τρομερη πλυση εγκεφαλου με το καθαριστικο νευρωνων ΚΟΡΑΝΕΞ, εχουν ξυπνησει τα πρωτογονα ενστικτα τους που τους κανουν να δρουν 100% μονο με συναισθημα και καθολου λογικη, και το κυριοτερο: τους εχουν κανει να πιστευουν πως θυσιαζοντας την ζωη τους σε επιθεσεις καμικαζι θα διασφαλισουν αιωνια ευτυχια (μετα το θανατο βεβαια).

    μιτσέλφ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Μίτσελφ το ερώτημα δεν είναι αν ο μέσος άνθρωπος θεωρεί πως το σύστημα δουλευει καλα ή όχι. Το ερώτημα είναι αν έχει στο μυαλό του μια εναλλακτική λύση για αυτό το σύστημα ή το θεωρεί "λογικό". Γράφεις: "Εγω προσωπικα βλεπω και τα δυο ως πιθανα σεναρια ". Ε, εγώ θα ήθελα να βλέπει ο κόσμος και τα δύο σαν πιθανά σενάρια και όχι μόνο αυτό περί της αμερικάνικης κυβέρνησης που θέλει κέρδος και άρα είναι λογικότατο να σκοτώνει κόσμο. Το ότι ο κόσμος αποδέχεται αυτό το σενάριο σαν λογικό (ακόμα και αν δεν το αποδέχεται σαν ηθικό) αλλά αντίθετα αφορίζει το άλλο επειδή δεν εμπεριέχει μέσα την λογική του κέρδους (και άρα είναι παράλογο), είναι υπέρ του καπιταλισμού.

    Στην δεύτερη παράγραφο δεν διαφωνώ, άλλωστε και στο κείμενο έχω γραψει πως είμαι κατά του συγκεκριμένου αγώνα. Ωστόσο είναι ιδεολογικός και ας είναι για τον πούτσο η εν λόγω ιδεολογία. Και η απαξίωση των ιδεολογιών (γενικά) είναι από τα πρωταρχικά ζητούμενα για τον σημερινό καπιταλισμό.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Ας μην φτασουμε ακομη στην εναλλακτικη λυση. Σε πρωτο σταδιο ειναι η αμφισβητηση. Και εφοσον επεσε στα ματια της εργατικης ταξης (αν το θες ετσι) ο μυθος του κρατους που δουλευει γι'αυτην και πιστευει πλεον ξεκαθαρα πως οι καπιταλιστες των πετρελαϊκων και της βιομηχανιας οπλων θα κανουν τα παντα για το κερδος, τους εχθρευεται.

    Εγω δεν λεω οτι ειναι βλακωδης και μισαλλοδοξια η ιδεολογια των μουσουλμανων τερροριστων. Λεω οτι δεν ειναι ιδεολογια καν. Ειναι αγνος φανατισμος. Τιποτα αλλο! Δεν εχουν πιστη σε καποιο ανωτερο ιδανικο, εχουν την ψευδαισθηση πως θα ανταμοιφθουν. Ετσι οπως το σκεφτομαι, οπως μπορουν οι καμικαζι αυτοκτονιας να ανατινασσονται με εκρηκτικα αναμεσα σε κοσμο το ιδιο θα εκαναν και την ωρα που θα χτυπαγαν το αεροπλανο στους πυργους.

    Και να τονισω οτι αυτα που λες ισχυουν κυριως στην ελλαδα. Στην αμερικη ο κοσμος ειναι νομιζω τραγικα υπερ της εκδοχης οτι το εκαναν μουσουλμανοι εξτρεμιστες. Αυτη την ιδεα προωθουσαν κυριως τα μιντια. Οι γραφικοι συνωμοσιολογοι (ή και μη) ηταν σε μια γωνια απευθυνομενοι σε ενα πολυ μικρο κοινο.

    μιτσέλφ

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Δεν μπορώ να ξέρω τι συμβαίνει στην Αμερικη ακριβώς (για την Ελλάδα είμαι σίγουρος σε αυτά που γράφω) αλλά έχω την εντύπωση πως και εκει μια χαρά προωθείται η συνωμοσιολογική άποψη (Zeitgeist κτλ). Για το ζήτημα των μουσουλμάνων νομίζω έχω γίνει κατανοητός. Εγω προσωπικά τα πιστεύω τους τα ονομάζω ιδεολογία αλλά το ζήτημα και πάλι δεν είναι εκει. Το ζήτημα είναι πως πρόκειται για έναν αγώνα (είτε εντός είτε εκτός εισαγωγικών) που δεν βασίζεται στο κέρδος και αυτό ο καπιταλισμός δεν θέλει να θεωρείται λογικό...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Βασικά, εκτός της αρκετά πετυχημένης και εύστοχης ανάλυσής σου πάνω στο ζήτημα αυτό, έθεσες κι άλλο ένα δύσκολο ερώτημα πάνω στο θέμα της υποστήριξης του αγώνα των μουσουλμανικών χωρών. Λες ότι δεν αποδέχεσαι τον αγώνα τους διότι είναι θρησκευτικός. Στην πραγματικότητα δεν είναι μόνο θρησκετυτικός είναι και εθνοαπελευθερωτικός, αλλά ας δεχθούμε ότι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό είναι τζιχάντ. Τότε και ο αγώνας για την Παλαιστινιακή απελευθέρωση θρησκευτικός-εξουσιαστικός δεν είναι; Κι αν είναι εθνοαπελευθερωτικός ουσιαστικά οι Παλαιστίνιοι αγωνίζονται για να εγκαθιδρύσουν δικιά τους εξουσία, να επιλέγουν τον δικό τους εξουσιαστή. Αν ρωτήσω συγκεκριμένα εσένα, πως ως ελευθεριακός κρίνεις αυτούς τους αγώνες;

    ΑπάντησηΔιαγραφή